Estamos a ler

PRIMAVERA CON UNA ESQUINA ROTA Mario Benedetti.

O LIBRO

Primavera con una esquina rota é máis que unha novela, un testemuño. O testemuño da vida dunhas persoas que nun momento da súa existencia decidiron defender o dereito á liberdade e á xustiza, con palabras e tamén con feitos, e que por ese motivo se ven abocadas ao exilio ou ao cárcere, e a levar para sempre as cicatrices físicas e morais que causa o abuso e a represión do poder.
Neste libro relátasenos, de forma realista, serena, reflexiva, a transformación que se opera na vida dos individuos cando estes se ven sometidos a circunstancias extremas que sacan á luz o máis delicado da condición humana. Como o exilio é máis que unha palabra, é unha situación de desarraigamento non soamente físico, senón mental. Como os que non sofren en carne propia senten o sufrimento das carnes dos que aman, como a separación forzosa dilúe as paixóns e separa as familias...e como a soidade, xa sexa a do preso illado do mundo na súa cela, ou a do exiliado lonxe do seu país e dos seres queridos é un sentimento que se cobra o seu prezo, e que transforma para sempre a vida dos que a padecen.

O AUTOR

Mario Orlando Hardy Hamlet Brenno Benedetti Farrugia naceu en Paso dos Toros (Uruguay) o 14 de setembro de 1920 e faleceu o 17 de maio en Montevideo (Uruguay).
Realizou os seus primeiros estudos en Montevideo, pero entre 1938 e 1941 residiu case continuamente en Bos Aires (Arxentina). De regreso ao seu país, foi profesor de literatura e empezou a colaborar no semanario “Marcha” e a publicar contos “Esta mañana” (1949), poemas “Solo mientras tanto” e a súa primeira novela “Quien de nosotros” (1953). Tras escribir “Cuentos Montevideanos” (1960) a súa novela “La Tregua”, publicada no mesmo ano deuno a coñecer internacionalmente. Dela realizáronse máis dun centenar de edicións, está traducida a 19 idiomas e foi levada ao teatro, á radio, ao cine e á televisión.
Paralela ao seu labor de escritor, na que estivo moi presente a crítica política-social, Benedetti desenvolveu unha intensa actividade como xornalista e realizando recitais poéticos.
En 1973 tivo que abandonar Uruguay por razóns políticas, deixando alí á súa esposa ao coidado da súa nai e da súa sogra, e viviu dez anos de exilio entre Arxentina, Perú, Cuba e España. Esta experiencia está contida nalgunhas das súas obras como “Primavera con una esquina rota” (1982) ou “La casa y el ladrillo” (1977),
A súa produción literaria é enorme (varias decenas de obras) e abrangue moitos xéneros: poesía, novela, autobiografía, crítica político-social, teatro, mesmo letras de cancións.
Recibiu moitos recoñecementos ao seu labor como escritor entre os que sinalaremos o I Premio Iberoamericano José Marti (2001) o Premio Internacional Menéndez Pelayo (2004) e a condecoración “Francisco de Miranda”(2007) a mais alta distinción do goberno de Venezuela. Tamén foi investido doutor "Honoris Causa" por Universidades como a de Alicante, a de Valladolid e a da Habana.
O escritor morreu na súa casa de Montevideo aos 88 anos de idade e o goberno uruguaio decretou o duelo nacional.

“Cando o inferno son os outros, o paraíso non é un mesmo”. Mario Benedetti.

Estamos a ler

DELICIOSO SUICIDIO EN GRUPO Arto Paasilinna


O LIBRO

Hai que ter moito valor para abordar a temática do suicidio nun país no que esta práctica é, desgraciadamente, case un problema nacional. Non obstante Paasilinna cóntanos a historia dun par de suicidas frustrados que se encontran por casualidade e deciden unirse a outros como eles para abandonar este mundo de modo digno e, sobre todo, en afectuosa compañía.

A peregrina idea de montarse nun autobús e percorrer Europa en busca dun bo precipicio onde asegurarse unha longa caída e unha morte segura, transfórmase pouco a pouco na antítese do destino final, é dicir, nun canto ao desfrute da vida. Os futuros suicidas, libres do temor do futuro e dos prexuízos ou problemas do presente (á fin e ao cabo pronto rematará todo así que: Por que preocuparse?), descobren o pracer da liberdade e da camaradaría, o valor de cada minuto vivido, o desfrute das cousas sinxelas... e a posibilidade de darlle unha segunda oportunidade á súa existencia.

Unha obra que sen deixar de lado o dramatismo (pois case non hai maior drama que a necesidade de abandonar o mundo), nos ofrece unha mensaxe optimista, e ao final che deixa con bo sabor de boca. O especial humor de Paasilinna quizais non chegue a todo o mundo (o humor, é, á fin e ao cabo, subxectivo) pero é indubidable que o autor nos ofrece un libro diferente e orixinal, e achéganos á literatura do seu país, para moitos ata agora descoñecida.

O AUTOR

Arto Paasilinna naceu en Kittilä (Finlandia) o 20 de abril de 1942. Foi xornalista e gardabosques e actualmente é un dos autores máis prestixiosos do seu país, despois de publicar preto de corenta novelas dende que en 1972 empezou a escribir.

O éxito chegoulle coa súa terceira novela. “El año de la liebre” (1975), Levada ao cine en dúas ocasións e traducida a 18 idiomas. Esta obra tamén foi seleccionada pola Unesco nun dos seus proxectos, que fomenta a publicación, tradución e difusión de obras representativas dende o punto de vista cultural e literario, de diferentes países.

Aínda así, tiveron que pasar máis de 20 anos para que as súas obras empezasen a publicarse en España, empezando por “El año de la liebre” en 1998. Seguírona: “El molinero aullador”, “El bosque de los zorros””Delicioso suicidio en grupo”, “La dulce envenenadora” e “El mejor amigo del oso”, todas elas son só unha pequena mostra do seu traballo ata agora.

A prosa de Paasilinna caracterízase por un humor negro, intelixente e moi crítico, facéndoo xermolar de situacións dramáticas, mesmo terribles, que aborda sen asomo de pudor pero a pesar de todo con respecto. Talvez a súa experiencia como gardabosques o fai equiparar en moitas ocasións a conduta humana e a animal, con resultados sorprendentes que dan fe da súa case excéntrica creatividade.

"A morte ameázanos, pero tamén nos fai libres" Arto Paasilinna

Frase do titular dunha interesante entrevista ao autor no pais.com (babelia) en marzo do 2007, a raíz da publicación do libro.

Boa lectura.

Estamos a ler:

EL PRINCIPITO Antoine Saint-Exupéry

O LIBRO

Raras veces, na historia da literatura, conseguiuse expresar con tal simplicidade, con tanta economía de medios e florituras, temas universais como o amor, a amizade, e indo aínda máis alá, o propio sentido da vida.
Camuflado como un conto infantil, e podendo ser lido como tal, a ninguén lle escapa que
"El Principito" posúe ademais a profundidade dun texto filosófico, e invita a quen se achega ás súas paxinas a ir tan lonxe como queira na interpretación das moitas metáforas que o poboan.
Sería un erro menosprezar a aparente sinxeleza do relato tanto na historia que desenvolve como na forma en que é contada, porque nesa sinxeleza está, precisamente, a súa forza. Saint-Exupéry despoxa ao seu relato de todo o superfluo para mostrar ante nós a nudez, desvalida e á vez grandiosa, dos sentimentos humanos e para enfrontarnos ao misterio e a maxia da nosa propia existencia.

O AUTOR

Antoine Marie Jean-Baptiste Roger de Saint-Exupéry, naceu en Lyon o 29 de Xuño de 1900 e desapareceu a bordo do seu avion Lockheed PÁX.-38 lightning no mar Mediterráneo, preto da costa de Marsella, o 31 de xullo de 1944.
Naceu no seo dunha familia acomodada e perdeu ao seu pai á idade de catro anos. Educado en Francia cos Xesuítas e en Suíza, cos marianistas, matricúlase en Arquitectura na escola de Belas Artes.

Aos 21 anos, grazas ao servizo militar, tomará contacto coa aviación e obtén o carné de piloto, pero non voa por desexo da súa noiva. Traballa en diferentes oficios como inspector de fábrica e representante, ata que en 1926 tras a súa ruptura sentimental empeza a traballar como piloto comercial facendo voos entre Toulouse, Rabat e Casablanca. Nese mesmo ano publica o seu primeiro relato “El aviador”.

En 1929 é nomeado director de Aeroposte en Bos Aires e trasládase a Arxentina onde publica “Correo del Sur”. En 1931 o autor cásase coa escritora Consuelo Carrillo e sae á luz a súa novela “Vuelo Nocturno”que será un grande éxito de crítica e público e recibirá o premio Fémina.

Tras o seu despedimento da compañía Aeropostal, Antoine traballa como piloto de liña entre Dakar Casablanca, piloto de probas, e no servizo de propaganda de Air France. Ademais escribe artigos para o París Sour, chegando a cubrir a guerra civil española para o Intransigeat.
Intentou bater o récord de velocidade entre París e Raigón (o que lle custou un accidente no deserto Libio) e posteriormente, no ano 38, sufriu outro accidente no intento de voo entre Nueva York e Tierra de Fuego. Obrigado a quedar na cama por este último, aproveitou para escribir “Tierra de Hombres” que recibiu o Gran Premio da Academia Francesa e o National Book Award estadounidense.

A pesar das súas lesións, insistiu en participar na loita contra os nazis na Segunda Guerra Mundial e viaxou a Estados Unidos para solicitar axuda contra a invasión. Desta época son as súas novelas “Piloto de Guerra”(1942) e “Carta a un rehén”(1943). En 1943 tamén aparecerá “El Principito”, a súa obra máis famosa, e pola que chegará a ser coñecido en todo o mundo.

Unido á resistencia francesa, Saint-Exupéry desapareceu durante unha misión de recoñecemento destinada a preparar o desembarco en Provenza, no sur de Francia. Partira poucas horas antes de Borgo, na illa de Córcega, cando os radares perderon o seu sinal. Ata case sesenta anos despois non se encontraron restos do avión que confirmaron definitivamente a súa caída ao mar. En 2008 un piloto alemán declarou ter sido quen o derrubou.

"Se queremos un mundo de paz e de xustiza hai que poñer decididamente a intelixencia ao servizo do amor". Saint-Exupéry.

Boa Lectura.

Estamos a ler:

EL VUELO DE LA REINA Tomás Eloy Martínez.

O LIBRO

En “El vuelo de la reina” o autor descríbenos as relacións entre G.M. Camargo, un poderoso director de diario que rolda a sesentena, e Reina Remis, unha nova xornalista en pendes. Sobre o escenario dun país que se esborralla, sumido na corrupción política e as manobras case esperpénticas dun presidente que se nega a aceptar a súa inevitable caída, desenvólvese o encontro dos dous personaxes principais. Un encontro que dende o principio está destinado a ser desastroso, pois a personalidade de Camargo, enferma e trastornada polas perdas da infancia, o imposibilita para o afecto. A soberbia, a frialdade, e a falta de empatia que encobre un ser inseguro, infantil e analfabeto ante os sentimentos, levarán o protagonista aos extremos da loucura, transformando un romance outonal nunha truculenta historia de dor e vinganza.

En canto a Reina, unha muller libre e chea de talento, pero que intimamente desexa, como todos, afecto, non pode evitar caer baixo o influxo de Camargo buscando, quizais, un muro seguro no que apoiarse. Desgraciadamente, comprenderá demasiado tarde que ás veces é mellor afacerse á soidade.

O AUTOR

Tomás Eloy Martínez naceu en San Miguel de Tucumán (Arxentina) en 1934 e faleceu no ano 2010. Graduouse como licenciado en Literatura Española e Latinoamericana na Universidade de Tucumán, e ampliou os seus estudos na Universidade de París, onde obtivo unha mestría de Literatura.

Foi escritor, guionista de cine e ensaísta, pero principalmente dedicouse ao periodismo. En Bos Aires traballou como crítico de cine para o diario “La nación”, xefe de redacción do semanario “Primera Plana”, corresponsal da Editorial Abril en Europa, director do semanario “Panorama” e do suplemento cultural “La opinión”. Foi o creador e primeiro director do programa de noticias “Telenoche”

En 1975, tras recibir ameazas do grupo Triplo a, exiliouse en Venezuela onde viviu ata 1983 e exerceu como editor en “El Nacional” e asesor da dirección no mesmo diario. Tamén foi fundador, ademais de director de Redacción de “El diario de Caracas”. Ao seu regreso a Arxentina formou parte da cooperativa de Xornalista Independentes que editaba a revista “El Porteño" e tamén creou o suplemento literario “Primer plano” do diario "Página 12", de Bos Aires. Traballou como columnista no diario “La Nación” e en “The New York Times Syndicate”, que publicou os seus artigos en douscentos xornais de América e Europa, entre eles “El País”, de España. Ademais participou activamente na creación do diario“Siglo 21” de México. Impartiu conferencias e cursos en diversas universidades de Europa e América; é doutor honoris causa pola universidade Jonh F. Kennedy de Bos Aires e pola Universidade de Tucumán. Dende o 2009 formaba parte da Academia Nacional de Periodismo. Ten no seu haber varios premios: Premio Cóndor de Plata (2008) da Asociación de Cronistas Cinematográficos de Arxentina,, Premio Ortega e Gasset de Periodismo (2009) outorgado polo diario o país e o Premio Internacional Alfaguara de Novela (2002) por “El vuelo de la reina”. Entre a súa obra literaria destacaremos: “Sagrado” (1969)," La novela de Perón" (1985), “Santa Evita” (1995).

"Todas as paixóns son boas mentres un é dono delas, e todas son malas cando nos escravizan". Rousseau Boa lectura.

Alicia Díaz Balado no Club de Lectura

O LIBRO

Inés de Castro, a compañeira sentimental do infante don Pedro e nai dos seus fillos, reflexiona en primeira persoa sobre a súa existencia, achegándonos deste modo á súa historia de amor e ao discorrer dos últimos anos da súa vida.
Os amores de Inés e Pedro están formados a un tempo de alegría e pesares; nacen dun adulterio e crecen baixo a ameaza e a oposición da corte. Pero a pesar del, e aínda entrevendo no futuro a imaxe dun final desgraciado, estes dous seres conseguirán vivir unidos e formar unha familia pasando por enriba de todos os obstáculos. Nin sequera o dramático fin de Inés conseguirá romper a súa unión que permanece máis alá da morte como exemplo de fidelidade a un sentimento contra o que non puideron nin os homes nin a morte.
As intrigas políticas, as ambicións e loitas baixo as que se desenvolveu esta historia, paséanse polos pensamentos de Inés que, sufríndoas, bota de menos a posibilidade de vivir simplemente en paz, co seu amor e os seus fillos. A autora regala á protagonista o don da poesía, pois a forma en que esta se expresa transcende a prosa e a propia historia, grazas á beleza con que é contada.

A AUTORA

Alicia Díaz Balado naceu en Meira. Estudou na Facultade de Ciencias da Educación da Universidade de Santiago de Compostela, onde é profesora na actualidade. En 2007 foi finalista no Primeiro Certame Literario de Poesía e Narrativa Xoán XXIII na modalidade de poesía.
Colabora ocasionalmente no programa de Radio Obradoiro "O Sombreiro de Merlín".

O pasado martes tivemos o privilexio de contar coa presenza de Alicia Díaz no noso club de lectura. Con ela falamos do seu primeiro libro "Inés de Castro, de cinza e cereixas", e dos personaxes que o poboan, especialmente o de Inés, a súa protagonista. Pero non só charlamos acerca da obra, senón que no encontro con esta autora, de aparencia e trato tan delicado como a súa prosa, abordamos temas como o papel da muller ao longo da historia, a figura de Inés de Castro na tradición portuguesa, a forza dos personaxes históricos nas diferentes culturas e abordamos sobre todo o proceso de creación literaria. As asiduas do club de lectura someteron a nosa convidada a unha verdadeira batería de preguntas, especialmente sobre a forma como escribe e os sentimentos e sensacións que esperta nela o seu traballo. Iso deu pé a unha interesante e amena conversación acerca dos aspectos técnicos e emocionais da arte de escribir. Alicia Díaz, lonxe da imaxe de creadora impulsada polas musas, impartiunos unha lección maxistral sobre a verdadeira grandeza que leva á consecución dunha obra: o esforzo.
"Inés Castro, de cinza e cereixas," é o resultado dun labor arduo, realizado co corazón, pero igualmente co cerebro. Pensar a historia, escribila, relela e emendala unha e outra vez ata que encaixe totalmente no que a autora desexa expresar, e tamén no modo en que quere facelo. Amor pola escritura en fin, que leva a realizala con pracer, si, pero tamén con suores e en ocasións, bágoas.
Da prosa de Alicia Díaz, poética, tenra, evocadora, persoas mais entendidas falarán con maior coñecemento. Nós, humildes lectoras, só podemos dicir que o seu libro nos gustou, pero vendo que a autora supera á súa obra en encanto, cabe esperar que da súa imaxinación e traballo xurdan outros libros que superarán con moito, este primeiro.

Estamos a ler:

EL BAILE. Irène Némirovsky


O LIBRO

"El baile" é o segundo achegamento do noso club a Irène Némirovsky, da que xa lemos "Suite Francesa". Aínda que esta é unha novela moito máis curta, destila iguais (ou maiores) doses de crueldade, amargura e dor, reflectindo nunhas poucas páxinas todas as pequenas miserias do comportamento humano.
Na relación da moza Antoinette cos seus pais, e especialmente coa súa proxenitora, podemos enxergar un reflexo da que mantivo a autora coa súa propia familia e talvez por iso na novela se mostren de xeito tan vívido os terribles sentimentos que xorden nunha adolescente que non se sente querida, e que nun arranque de rebeldía e desespero, asume a maldade que a rodea para devolvela multiplicada e así polo menos recuperar parte da súa maltratada autoestima.
O egoísmo dos kampf, as súas ambicións de novos ricos obsesionados por entrar nunha sociedade á que non pertencen, e sobre todo a absoluta carencia de afecto cara á súa filla, fannos velos dende o principio con repugnancia (especialmente á nai). Pero tamén na conduta de Antoinette aniña un xerme que xa infectou para sempre a súa aínda inmatura personalidade, porque o rancor e a dor por unha infancia sen afecto non se esquecen xamais.

A AUTORA

Irène Némirovsky naceu o 11 de febreiro de 1903 en Kiev, no seo dunha familia xudía. O seu pai León, un banqueiro ucraíno, era un dos homes máis ricos de Rusia. A nai Fanny, deixou a nena ao coidado dun aia que a ensinou a falar francés, pero ademais, Irène chegou a falar con fluidez ruso, polaco, inglés, vasco e finlandés.
A familia trasladouse a París en 1919 fuxindo da revolución de outubro e alí Irène obtivo unha licenciatura en letras na Sorbona. Publica algúns contos en revistas francesas e leva unha vida despreocupada e trouleira ata que en 1926 casa co enxeñeiro Michel Epstein co que terá dúas fillas: Denise e Fanny. En 1929 enviou a súa novela "David Golder" a unha editorial e será o comezo dunha exitosa carreira literaria na que se lle chegaría a considerar como unha das escritoras mais prestixiosas de Francia. Aínda así non obterá a nacionalidade francesa e no medio dun marcado antisemitismo, convértese ao cristianismo xunto coas súas fillas en 1939.
Ao iniciarse a guerra o matrimonio leva ás nenas a Issy-L'Évéque. Eles volven a París, pero son sometidos ás leis contra os xudeus, perden o dereito a traballar e deciden reunirse coas súas fillas. Irène segue publicando (con pseudónimo) e escribe: "La vida de Chejov" e "Las moscas del otoño". Comeza tamén a traballar na súa obra "Suite francesa", aínda que dubida que teña tempo para rematala. E así é en efecto, é detida pola xendarmaría francesa o 13 de xullo do 42, e posteriormente deportada a Aunschwitz, onde morre o 17 de agosto dese mesmo ano. O seu marido, que intentou intervir no seu favor, será arrestado en outubro e seguirá a súa mesma sorte.
As fillas, igualmente perseguidas, emprenderán unha fuxida por toda Francia, acompañadas pola súa fiel titora e arrastrando con elas a maleta cos manuscritos da súa nai. Entre eses papeis está "Suite francesa".

"A familia é un defecto do que non nos repoñemos doadamente". Hermann Hesse

Boa lectura.

Estamos a ler:

LA CATEDRAL. Vicente Blasco Ibáñez.


O LIBRO.

A novela, publicada en 1903, foi descrita polo autor como novela social e de rebeldía. Nela cóntasenos a historia de Gabriel Luna, criado nas claverías da catedral e destinado a ser relixioso, pero que tras a súa loita nas guerras carlistas ve como a súa vida percorre un camiño moi diferente. Home intelixente, viaxeiro e cultivado, sufrirá a incomprensión e o acoso dos seus contemporáneos e irá a refuxiarse para morrer no lugar que o viu nacer. A súa benintencionada prédica das ideas liberais, anarquistas e ateas, que tanta desgracia trouxo á súa vida, rematará tamén levándoo á morte.
A través dos pensamentos, recordos e conversacións de Gabriel, o autor transmite aos lectores as súas propias ideas sobre a historia e decadencia de España, impulsada por reis ignorantes e fanáticos e sobre todo, pola enorme e desvastadora influencia da Igrexa Católica. Deste modo, a novela parece en ocasións máis un ensaio, no que Blasco Ibáñez explica os ben asentados fundamentos do seu anticlericalismo e a súa preferencia por un goberno republicano.

O AUTOR

Vicente Blasco Ibañez (Valencia, 29 de Xaneiro de 1867- Menton (Francia) 28 de Xaneiro de 1928), naceu no seo dunha familia de comerciantes. Cursou a carreira de Dereito (aínda que practicamente non exerceu).
Dende moi pronto tivo inquietudes xornalísticas (fundou o seu primeiro xornal aos 16 anos, pero ao ser menor tivo que poñelo a nome dun amigo) e sociais (aos 20 anos ingresou na masonería). De carácter impetuoso e vitalista, escribía con inusitada rapidez e tiña unha prodixiosa memoria (preparaba os exames de todo un ano con quince días de antelación).
Dedicouse á política (declarado republicano ocupou escano no Congreso dos deputados por La Unión Republicana e foi perseguido e encarcerado polas súas ideas), ao periodismo (exerceu como correspondente de guerra na II guerra mundial, fundou o xornal "O Pobo" e a editorial Prometeo), pero tamén foi agricultor en Arxentina chegando a fundar unha localidade "Cervantes" que hoxe ten 2.000 habitantes.
Viviu en máis países como Francia e Italia (a maioría das veces a causa de ser perseguido por razóns políticas) e ademais visitou Chile e Portugal.
Conseguiu facerse rico coas súas novelas, e alcanzou tal fama que unha das súas obras "Los cuatro jinetes del Apocalipsis" foi nun tempo o libro máis lido despois da biblia.
Da súa ampla produción literaria destacaremos as súas novelas máis coñecidas: “"La Barraca " (1989), "Entre Naranjos" (1900) e "Cañas y Barro" (1902).

“Calma e mala intención, que todo chegará”. Vicente Blasco Ibáñez.

Boa Lectura.